Κορωνοϊός & Στεγνοκαθαριστήριο | Χρήσιμες πληροφορίες για παραλαβή και διαχείριση

Η Ομοσπονδία μας βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της προάσπισης των δικαιωμάτων του κλάδου μας. Ταυτόχρονα διευκολύνουμε την καθημερινότητα των συναδέλφων μας στο στεγνοκαθαριστήριο, συγκεντρώνοντας χρήσιμες πληροφορίες, σχετικά με την παραλαβή και την διαχείριση ύποπτων ή/και μολυσματικών τεμαχίων (Κορωνοϊός), αλλά και γενικές οδηγίες λειτουργίας των καθαριστηρίων μας. Πιστεύουμε να φανούν χρήσιμα σε όλους όσους ενδιαφέρονται. Να μάθουν οι συνάδελφοι, πληροφορίες και τρόπους διασφάλισης, της υγείας τους και της παροχής των χρήσιμων υπηρεσιών τους.

Σκοπός του άρθρου αυτού, είναι η αυτοπροστασία μας, μέσω της έγκαιρης και έγκυρης ενημέρωσής μας. Η προσωπική μας υγεία, όσον αφορά στην επαγγελματική ενασχόλησή μας με πιθανώς “επικίνδυνα” ακάθαρτα τεμάχια, αλλά και στην περαιτέρω μας, συμβίωση με τους παλιούς και τους νέους ιούς του περιβάλλοντος που ζούμε. Όλα όσα θα διαβάσετε παρακάτω προέρχονται από πολλά επίσημα sites πανεπιστημίων και φορέων του εξωτερικού, αλλά και αρμόδιων φορέων του εσωτερικού και έτσι αποκτούν την απαραίτητη εγκυρότητα.

Ελπίζουμε με όλη την παρακάτω ενημέρωση, πολλές από τις βασικές απορίες συναδέλφων, στεγνοκαθαριστών και ταπητοκαθαριστών, να απαντηθούν.

Νέος Κορωνοϊός & Στεγνοκαθαριστήριο – Χρήσιμες πληροφορίες για παραλαβή και διαχείριση ύποπτων ή/και μολυσματικών τεμαχίων

Κορωνοϊός – Μέτρα ατομικής προστασίας για την παραλαβή και διαχείριση των ακάθαρτων

  • Παραλαβή και παράδοση των ρούχων, πάντα με γάντια και μάσκα και όπου είναι εφικτό, στην είσοδο του μαγαζιού. Τα γάντια όταν χρειασθεί να βγάλουμε, καλό είναι να τα πετάξουμε και να βάλουμε καινούρια, την επόμενη φορά που θα χρειασθεί να παραλάβουμε ή να εργαστούμε με επικίνδυνα, ακάθαρτα τεμάχια.
  • Προτείνεται να χρησιμοποιούμε μάσκες, αν μπορούμε να τις βρούμε και να τις προμηθευτούμε, υψηλής αναπνευστικής προστασίας, τύπου FFP2 ή FFP3 (Πρόταση ΕΟΔΥ). ΠΡΟΣΟΧΗ οι περισσότερες από αυτές τις μάσκες, δεν είναι επαναχρησιμοποιήσιμες. Δηλαδή είναι για χρήση το πολύ μίας βάρδιας (8ωρο). Αν όχι να χρησιμοποιούμε τουλάχιστον, τις απλές χάρτινες ή και τις υφασμάτινες. Μεταξύ των δύο τελευταίων επιλογών, προτείνουμε τις υφασμάτινες καθώς είναι επαναχρησιμοποιήσιμες. Τις υφασμάτινες μάσκες, τις επαναχρησιμοποιούμε μόνο εφόσον τις καθαρισουμε και τις αποστειρώσουμε ορθά. Έτσι μπορούμε να περιορίσουμε αρκετά, το κόστος.
  • Τα ακάθαρτα ρούχα, καλό είναι να μπαίνουν σε σακούλες μίας χρήσης και να τοποθετούνται σε ξεχωριστά καλάθια ώστε να παραμένουν εκεί για 1 με 2 μέρες (48 ώρες), προκειμένου να «αποδυναμωθεί» ή να εξαληφθεί ο νέος Κωρονοϊός.
  • ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ, δια ροπάλου, το τίναγμα των ύποπτων ακάθαρτων ρούχων. Μην τινάζετε ποτέ τα ρούχα, υπάρχει κίνδυνος επιμόλυνσης της ατμόσφαιρας και διασποράς του ιού, μέσω του αέρα, στους υπόλοιπους χώρους, του καταστήματος, αλλά και των ρούχων που φοράμε. Όσο ο Κορωνοϊός είναι κολλημένος σε μια πορώδης επιφάνεια, είναι πολύ αδρανής και αποσυντίθεται μέσα σε, το πολύ, 48 ώρες (υφάσματα και πορώδη υλικά).

Αντοχή Κορωνοϊού σε άλλες επιφάνειες:

  • αντέχει το πολύ 4 ώρες στον χαλκό
  • αντέχει το πολύ 24 ώρες στο χαρτί και το χαρτόνι
  • αντέχει το πολύ 96 ώρες στο γυαλί
  • αντέχει το πολύ 72 ώρες στο ανοξείδωτο ατσάλι
  • αντέχει το πολύ 72 ώρες στο πλαστικό.
  • στα υφάσματα ο ιος φαίνεται να επιβιώνει στα βαμβακερά για 3 ώρες και στα συνθετικά για 12 ώρες. Το σίγουρα είναι ότι δεν ξεπερνά τις 48 ώρες.

Διαδικασίες και πρακτικές αύξησης των επιπέδων ασφαλείας στους χώρους εργασίας

  1. Δεν χρησιμοποιούμε φτερό για να καθαρίσουμε επιφάνειες, διότι τα μόρια του Κορωνοϊού μπορεί να διασπαρούν στην ατμόσφαιρα και για 3 ώρες περίπου μπορούμε να τα εισπνεύσουμε, από την μύτη ή το στόμα.
  2. Διαβρέχουμε το πατάκι της εισόδου, με διάλυμα χλωρίνης (5 κουτάλια της σούπας οικιακή χλωρίνη σε 3 λίτρα νερό). Σφουγγαρίζουμε το πάτωμα με το ίδιο διάλυμα και προτρέπουμε τους πελάτες μας να πατήσουν επάνω στο πατάκι, εφόσον είναι να εισέλθουν στο κατάστημά μας.
  3. Έχουμε πάντα, ένα μπουκάλι αντισηπτικό ή οινόπνευμα 65° τουλάχιστον, στον πάγκο και καθαρίζουμε τα χέρια μετά από κάθε συναλλαγή. Δεν ξεχνάμε να πλένουμε συχνά και μετά από κάθε φορά που αφαιρούμε τα γάντια μας, σχολαστικά με σαπούνι και ζεστό νερό, τουλάχιστον για 20 δευτερόλεπτα.
  4. Αερίζουμε πολύ καλά τον χώρο εργασίας μας. Τα μόρια του ιου, παραμένουν πολύ σταθερά στο εξωτερικό κρύο η τεχνικό κρύο (κλιματιστικά). Χρειάζονται επίσης υγρασία για να παραμείνουν σταθερά και ιδιαίτερα στο σκοτάδι. Επομένως το αφυδατωμένο ξηρό-ζεστό-φωτεινό περιβάλλον θα τον υποβαθμίσουν ταχύτερα. Οι συνθήκες που μπορούν να τον απενεργοποιήσουν εντελώς είναι ιδιαίτερα ακραίες.

Κορωνοϊός & Στεγνοκαθαριστήριο – Καλές πρακτικές και διεργασίες κατά την διαχείριση και τον καθαρισμό μετά από την ορθή παραλαβή των ρούχων

Μετά από 1 με 2 μέρες στο καλάθι, τα άπλυτα ρούχα που είναι για στεγνό καθάρισμα, μπαίνουν στην μηχανή με γάντια και μάσκα. Το PERC κάνει μια πολύ σημαντική “σχετική απολύμανση” μέσω του καθαρισμού και της θερμοκραασίας. Μπορούμε και επιβάλλεται, αν το ρούχο το αντέχει, να ανεβάσουμε την θερμοκρασία στεγνώματος στους 65 με 70 βαθμούς για 30 λεπτά.

Αυτό θα  βοηθήσει πολύ ώστε να απενεργοποιηθεί ο ιός. Στην συνέχεια στην «καμπίνα ή κούκλα σιδερώματος» διπλασιάζουμε τον χρόνο του ατμού, όπως και στο σιδέρωμα χρησιμοποιούμε τον μέγιστο δυνατό ατμό. Μετά από όλες αυτές συνολικά τις ενέργειες, είναι προφανές ότι τα ρούχα που προκείπτουν, είναι καθαρά και με την λιγότερη δυνατή συγκέντρωση ιού, αν όχι αποστειρωμένα. Με δεδομένο επίσης τον χρόνο που παρήλθε (τουλάχιστον 1 με 2 ημέρες από την παραλαβή τους) η πιθανότητα επιβίωσης του ιου και κάθε άλλου βακτηρίου είναι απειροελάχιστη.

Στην περίπτωση του υγρού καθαρισμού (WetClean), εφόσον τα ρούχα επιδέχονται αυτή την διεργασία (ταμπελάκι), προσθέτουμε ενεργό οξυγόνο ή κάποιο άλλο απολυμαντικό. Το ενεργό οξυγόνο, σε κατάλληλη δοσολογία (ενημέρωση από τον προμηθευτή μας) έχει απολυμαντικές ιδιότητες. ΠΡΟΣΟΧΗ! Αν ξεπεράσετε κατά πολύ την ενδεδειγμένη δοσολογία, υπάρχει πιθανότητα να ξεβάψουν τα ρούχα, λόγω της λευκαντικής ιδιότητας σε μεγαλύτερες συγκεντρώσεις. Συμβουλευθείτε τον προμηθευτή σας προτού προβείτε σε αντίστοιχες ενέργειες. 

Επίσης αν επιδέχονται επεξεργασία σε υψηλές θερμοκρασίες, διαλέξτε πλύση από τους 60°C και πάνω. Στο στεγνωτήριο επιλέγουμε και πάλι επιλέξτε την μέγιστη δυνατή και από το κάθε ρούχο επιτρεπτή, θερμοκρασία. Με προσοχή πάντα στην ετικέτα του κάθε ρούχου.

Σύμφωνα με την διεθνή βιβλιογραφία αν τα ρούχα/κλινοσκεπάσματα, είναι σίγουρα μολυσμένα με τον νέο Κορωνοϊό

  • Eάν το πλύσιμο γίνεται σε χαμηλή θερμοκρασία, πρέπει να προστεθεί ένα εγκεκριμένο απολυμαντικό, κατά EPA, στη διαδικασία πλύσης.

  • Eάν μπορεί να πλυθεί σε μεγάλες θερμοκρασίες, εφαρμόζεται ελάχιστη θερμοκρασία/χρόνος 800 C με 10 λεπτά ή 70C με 25 λεπτά.

 

Κορωνοϊός & Στεγνοκαθαριστήριο – Ορθές πρακτικές μετά το τέλος των εργασιών παραλαβή ς, διαχείριση ς και καθαρισμού των “ύποπτων ρούχων”

  • Αλλάζουμε τα ρούχα μας και βγάζουμε τα παπούτσια μας εκτός σπιτιού ώστε να μην μεταφέρουμε τον ιο στο σπίτι.
  • Οι μάσκες και τα γάντια δεν είναι δυνατόν να επαναχρησιμοποιηθούν. Εκτός αν έχουμε επιλέξει υφασμάτινη μάσκα και την πλύνουμε και την αποστειρώσουμε ορθά.
  • Ο Κορωνοϊός αλλά και κάθε ιός, δεν μπορεί να περάσει από υγιές δέρμα. Σύμφωνα με όλους τους φορείς, ο βασικός τρόπος μετάδοσης αυτού του ιου, είναι μέσω εισπνοής σταγονιδίων, από βήχα ή φτερνίσματος, από άτομο που φέρει τον ιο. Η άλλη πιθανή περίπτωση μετάδοσης είναι να ακουμπήσουμε μολυσμένη επιφάνεια και στην συνέχεια το στόμα, τα μάτια ή την μύτη μας. Οπότε, προσέχουμε τις επαφές με τα χέρια μας!
  • Πλένουμε τα χέρια μας, ορθά, πριν και μετά που θα αγγίξουμε οπουδήποτε και οτιδήποτε αυξημένου κινδύνου. Βλεννογόνο, φαγητό, κλειδαριές, διακόπτες, κινητά τηλέφωνα, ρολόγια, πληκτρολόγια υπολογιστών, χρήματα, κάρτες κ.λ.π. Και φυσικά όταν χρησιμοποιείτε κάποιο κοινόχρηστο μπάνιο.
  • Κρατάμε τα νύχια μας κοντά, έτσι ώστε ο ιος  να μην κρύβεται εκεί και τα καθαρίζουμε όσο πιο σχολαστικά μπορούμε.

Στην εποχή που ζούμε είναι μάλλον επιβεβλημένο, ίσως ασφαλέστερο για όλους, να γίνει παραλαβή / παράδοση από / στο σπίτι (delivery). Οι πελάτες μας, είτε αδυνατούν, είτε φοβούνται να βγουν έξω, οπότε μάλλον θα είναι πιο χρήσιμο να πάμε εμείς σε αυτούς, με όλες πάντα τις προφυλάξεις (μάσκα – γάντια – σακούλες). Άλλωστε υπάρχει και το σχετικό έγγραφο για μετακίνηση οχήματος, για επαγγελματικούς λόγους στην περιοχή που δραστηριοποιούμαστε, η οποία νομιμοποιεί, τις επαγγελματικής φύσεως, μετακινήσεις μας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΙ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ Ο ΕΟΔΥ

Για την απολύμανση επιφανειών

Τα περισσότερα κοινά απολυμαντικά οικιακής χρήσης που έχουν καταχωρηθεί από την EPA θα λειτουργήσουν. Χρησιμοποιήστε απολυμαντικά κατάλληλα για την κάθε επιφάνεια.

Οι επιλογές που έχετε είναι :

  • Αραίωση οικιακού λευκαντικού. Για να κάνετε μια διάλυση χλωρίνης, αναμείξτε:
    5 κουτάλια της σούπας οικιακή χλωρίνη σε 3 λίτρα νερό.ΠΡΟΣΟΧΗ. Ακολουθήστε τις οδηγίες του κατασκευαστή για την εφαρμογή και τον κατάλληλο εξαερισμό. Ελέγξτε για να βεβαιωθείτε ότι το προϊόν δεν έχει περάσει από την ημερομηνία λήξης του. Ποτέ μην αναμειγνύετε λευκαντικό οικιακής χρήσης με αμμωνία ή οποιοδήποτε άλλο καθαριστικό. Το αναλώσιμο λευκαντικό οικιακής χρήσης θα είναι αποτελεσματικό έναντι των κοροναϊών όταν αραιώνεται σωστά.
  • Διαλύματα αλκοόλης. Βεβαιωθείτε ότι το διάλυμα έχει τουλάχιστον 70% αλκοόλ.
  • Άλλα κοινά απολυμαντικά οικιακής χρήσης που έχουν καταχωριστεί σύμφωνα με την ΕΡΑ. Προϊόντα, εγκεκριμένα από την EPA. Ακολουθήστε τις οδηγίες του κατασκευαστή για όλα τα προϊόντα καθαρισμού και απολύμανσης (π.χ. συγκέντρωση, μέθοδος εφαρμογής και χρόνος επαφής κ.λπ.).

Πίνακας από τον ΕΟΔΥ : Αντιμικροβιακοί παράγοντες με αποτελεσματικότητα κατά διαφόρων ειδών κορωνοϊού

Αντιμικροβιακός παράγοντας Συγκέντρωση Ελεγμένος κορωνοϊός
Αιθανόλη 70% HCoV-229E, MHV-2, MHV-N, CCV, TGEV
Υποχλωριώδες νάτριο 0.1-0.5%0.05-0.1% HCoV-229ESARS-CoV
Ιωδιούχος ποβιδόνη 10% (1%) HCoV-229E
Γλουτεραλδεϋδη 2% HCoV-229E
Ισοπροπανόλη 50% MHV-2, MHV-N, CCV
Χλωριούχο βενζαλκόλιο 0.05% MHV-2, MHV-N, CCV
Χλωριώδες νάτριο 0.23% MHV-2, MHV-N, CCV
Φορμαλδεϋδη 0.7% MHV-2, MHV-N, CCV

Περιληπτικά η διαδικασία που προτείνεται να ακολουθήσουμε στα Στεγνοκαθαριστήρια

Κορωνοϊός και Στεγνοκαθαριστήριο – Περίληψη για την ορθή παραλαβή, διαχείριση των “ύποπτων ρούχων”

  • Διαλυμα χλωρίνης στο πατάκι εισόδου
  • Γάντια, μάσκες, ρούχα σε καλάθια για 1 με 2 μέρες
  • Ποτέ δεν τινάζουμε ύποπτα, ακάθαρτα ρούχα
  • Αερίζουμε συνεχώς (πόρτες, παράθυρα ανοιχτά)
  • Ανεβάζουμε τον χρόνο και την θερμοκρασία στην «καμπίνα-κούκλα σιδερώματος» και στα στεγνωτήρια και προσθέτουμε μπόλικο ατμό στο σιδέρωμα.
  • Αλλάζουμε ρούχα όταν πάμε και όταν φεύγουμε από το μαγαζί.

Κορωνοϊός & Στεγνοκαθαριστήριο – Περίληψη για τον καθαρισμό και την μέγιστη δυνατή απολύμανση των “ύποπτων ρούχων”

  • Καθαρίστε τα ύποπτα ρούχα 1 με 2 μέρες μετά την παραλαβή.
  • Στεγνό καθάρισμα με υψηλή θερμοκρασία στεγνώματος, εφόσον το ρούχο το επιτρέπει.
  • Υγρό πλύσιμο με νερό και απορρυπαντικό σαπούνι σε υψηλή θερμοκρασία και επιλογή υψηλής θερμοκρασίας στεγνώματος, εφόσον το ρούχο το επιτρέπει.
  • Καμπίνα με διπλασιασμό χρόνου παροχής ατμού.
  • Σιδέρωμα στην πρέσσα, με παροχή του μέγιστου δυνατού ατμού.

Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι ο νέος Κορωνοϊός ήρθε και θα μείνει. Η Πολιτεία, αποφάσισε να μας κρατήσει ανοιχτούς, συνυπολογίζοντας την προσφορά μας στην δημόσια υγεία, μέσω της υγιεινής που προάγουμε. Επομένως οφείλουμε να ενημερώσουμε, όλους τους συναδέλφους για τα μέτρα αυτοπροστασίας και προφύλαξης. Να είμαστε σίγουροι πως προσφέρουμε τις καλύτερες, το δυνατόν, υπηρεσίες προς τους συνανθρώπους μας. Χρειάζεται μεγάλη προσοχή, υπομονή και σύνεση γιατί θα περάσουμε αρκετά δύσκολες στιγμές μέχρι να επανέλθουμε στην πολυπόθητη κανονικότητα.

Ευχόμαστε καλή δύναμη στον αγώνα όλων μας και ελπίζουμε να βγούμε νικητές έχοντας βάλει τις βάσεις για έναν δυνατότερο και υγιέστερο κλάδο!

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΕΣ ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΡΩΝΟΪΟ, ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΙΕΘΝΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ (IICRC, CINET, ISSA)

Πηγές : Enviromental Protection Agency of USA, Johns Hopkins UniversityNEJM, CDC, Ε.Ο.Δ.Υ. ,  DDC, IICRC

Έρευνα, Μετάφραση και Επιμέλεια : Τριαρίδης Παναγιώτης, Κυπραίος Ευάγγελος, Σκλήρης Γιώργος, Δούρος Γιώργος

Απόψεις : Τριαρίδης Παναγιώτης – Κορωνοϊός και Καθαριστήρια

Κορωνοϊός! Ο συνάδελφος Παναγιώτης Τριαρίδης μας στέλνει την άποψή του για τον Κορωνοϊό και την αναστάτωση που δημιουργείται στον κόσμο των καθαριστηρίων.

Η άποψη του συνάδελφου Τριαρίδη

Πολλά πλέον ακούγονται και μαθαίνουμε για τρόπους απολύμανσης / αποστείρωσης, μια μέθοδος σαν κι αυτές πρέπει να γνωρίζεται ότι είναι και το στεγνό καθάρισμα.

Μια μικρή αναδρομή στο ιστορικό του Στεγνού Καθαρισμού . Ο συγκεκριμένος
διαλύτης είναι παράγωγο του πετρελαίου και η διαδικασία του Στεγνού ανακαλύφθηκε τυχαία στα μέσα του 19 ου αιώνα χάρη στην παρατηρητικότητα ενός Γάλλου βαφέα υφασμάτων καθώς το τραπεζομάντηλο του, καθάρισε καλύτερα όταν πάνω σε αυτό έπεσε κηροζίνη. Από τότε μέχρι και σήμερα ο διαλύτης εξελίχτηκε σε τετραχλωρεθυλαινιο (PERC), ο οποίος έχει στην σύνθεση του 4 μέρη χλώριο γι αυτό ακριβώς και γίνεται απολύμανση-αποστείρωση των ενδυμάτων.

Πως γίνεται η διαδικασία στο στεγνό καθάρισμα?

Λίγοι είναι αυτοί που γνωρίζουν πραγματικά πως γίνεται το Στεγνό Καθάρισμα. Δεν είναι μια διαδικασία απλή και επιφανειακή αντιθέτως γίνεται σε μηχανές 14-18 κιλών , γίνεται πλύση των ενδυμάτων με τον διαλύτη PERC, για 6-10 λεπτά , στην διαδικασία αυτή ο διαλύτης περνά από πολλά φίλτρα τα οποία συγκρατούν τους δυσάρεστους λεκέδες στην συνέχεια ο διαλύτης πηγαίνει σε αποστακτήρα για να επανέλθει καθαρός και έτοιμος να
ξαναχρησιμοποιηθεί , τα ρούχα στην συνέχεια ψεκάζονται με ζεστό αέρα (60-63 βαθμούς) γιατί ο διαλύτης αυτός είναι πτητικός και έτσι μετά από 30-35 λεπτά τα ρούχα ,βγαίνουν καθαρά και έτοιμα για σιδέρωμα.

Σε όλη αυτή την διαδικασία δεν παρεμβαίνει καθόλου ανθρώπινο χέρι όλα γίνονται αυτόματα από της μηχανές. Από αυτήν την διαδικασία περνά το 90% των ρούχων και αυτό γιατί πρέπει να δοθεί μεγάλη σημασία στις ετικέτες των ρούχων, για το υπόλοιπο 10% που δεν γίνεται Στεγνό Καθάρισμα υπάρχουν άλλα απολυμαντικά, τα οποία προστίθενται, για το υγρό καθάρισμα (WET CLEANING). Μέσα στα ρούχα περιέχονται οδηγίες για τον σωστό καθαρισμό τους. Είναι ένα είδος εγγύησης και αξιοπιστίας της κάθε εταιρίας που φτιάχνει ρούχα, γι’ αυτό καλό είναι να μην τις αφαιρείται, αν η ετικέτα είναι λάθος τότε υπάρχει σοβαρό θέμα να γίνει λάθος από το καθαριστήριο. Εκεί πλέον μετραει η πείρα και η εμπειρία του επαγγελματία στεγνοκαθαριστη.

Τελικά όπως καταλαβαίνετε, το καθαριστήριο δεν είναι είδος πολυτελείας, αλλά απαραίτητο κομμάτι της αλυσίδας υγιεινής διαβίωσης και έγινε μάλιστα τώρα επίκαιρο λόγο του Κορωνοϊού που εξαπλώνεται με γοργούς ρυθμούς. Όλα τα χημικά και οι διαλύτες που χρησιμοποιούν τα καθαριστήρια είναι ελεγμένα και “φιλικά” προς τον άνθρωπο, συνεπώς είναι μια καλή και χρήσιμη λύση αν αναλογιστούμε την λειτουργικότητα και τα οφέλη που μας παρέχει.

Παναγιώτης Τριαρίδης

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΥ ΤΡΙΑΡΙΔΗ

Κείμενο : Παναγιώτης Τριαρίδης
Επιμέλεια : Σκλήρης Γιώργος

Διαλύτης PERC (Cl2C=CCl2) Ή αλλιώς Tetrachloroethylene, ή Περιχλωραιθυλένιο, ή Τετραχλωραιθυλένιο

Σήμερα θα γράψω για τον πιο κοινό διαλύτη που χρησιμοποιούμε, το PERC. Περίπου το 80% – 90% των καθαριστηρίων ανά τον κόσμο χρησιμοποιούν PERC. Το Περιχλωραιθυλενιο είναι μια χλωριωμένη οργανική ένωση και έτσι η δομή του είναι τέτοια που βοηθά να καθαριστούν εύκολα κεριά και λάδια.

Ιστορικά Στοιχεία

Στα μέσα της δεκαετίας του 1930, η βιομηχανία στεγνού καθαρισμού είχε υιοθετήσει το τετραχλωροαιθάνιο (Περιχλωραιθυλένιο), ή PERC εν συντομία, ως τον ιδανικό διαλύτη. Έχει εξαιρετική καθαριστική ικανότητα και είναι σταθερός, μη εύφλεκτος και απαλός στα περισσότερα ρούχα. Το τετραχλωροαιθένιο, όμως, απετέλεσε, συμπτωματικά, το πρώτο χημικό που χαρακτηρίστηκε ως καρκινογόνο από την επιτροπή ασφαλείας κατανωλωτικών προϊόντων (μια ταξινόμηση που αργότερα ανακλήθηκε). Το 1993, η California Air Resources Board υιοθέτησε κανονισμούς για να μειώσει τις εκπομπές του τετραχλωροαιθένιου από το στεγνό καθάρισμα· τον ίδιο χρόνο, η U.S. Environmental Protection Agency (EPA) ακολούθησε. Το EPA ενημέρωσε τον κανονισμό του το 2006 για να αντανακλά τη διαθεσιμότητα των βελτιωμένων ελέγχων εκπομπής.

Τεχνικά Χαρακτηριστικά

Το Περιχλωραιθυλένιο (PERC) έχει ένα διπλό δεσμό και τα άτομα άνθρακα  της, είναι κορεσμένα με χλώριο. Η φόρμουλα είναι : C2Cl4

Χάρη  στα άτομα χλωρίου της, το PERC είναι εντελώς μη εύφλεκτο. Ένας από τους βασικούς λόγους για την χρήση PERC στο στεγνό καθάρισμα είναι η  μη ευφλεκτότητα. Έχει αντικαταστήσει  πολύ εύφλεκτα διαλυτικά που προκαλούσαν σοβαρά ατυχήματα κατά το παρελθόν.

Εμφάνιση

Είναι άχρωμο, υγρό κινητό και δεν είναι ιδιαίτερα ιξώδης (όπως το νερό)

Οσμή

Είναι χαρακτηριστική και δεν είναι πολύ ευχάριστη. Είναι “Βαρύτερο” από τον αιθέρα.

Σημείο Τήξης (Η θερμοκρασία στην οποία η ουσία λιώνει όταν θερμανθεί και στερεοποιείται όταν κρυώσει)

Το σημείο τήξης των PERC είναι -22° C (βαθμούς Κελσίου). Σε πρακτική, στερεοποίηση του PERC ποτέ δεν εμφανίζεται (με εξαίρεση ακραίες συνθήκες κρύου ή ανεπαρκής εγκατάσταση).

Όταν 1 λίτρο (= 1,623 kg) PERC χυθεί και διαλυθεί, θα παράγει περίπου 235 λίτρα ατμού (σε θερμοκρασία 20 c ) και επειδή είναι βαρύτερο από τον αέρα συσσωρεύετε πιο κοντά στο πάτωμα .Στους 120° C το Περιχλωραιθυλένιο έχει τέτοια τάση ατμών όπως και η ατμόσφαιρα όποτε γίνεται απόσταξη (αρχίζει δηλαδή το βράσιμο ). Πολύ βασικό είναι να γνωρίζετε ότι όταν στο διάλυμα με το Περιχλωραιθυλένιο περιέχεται και νερό βράζει σε χαμηλότερη θερμοκρασία (κάτω των 100° C). Αυτός είναι ένας έξυπνος τρόπος να τσεκάρετε αν προμηθευτήκατε καθαρό PERC και όχι μείγμα.

Επιφανειακή Τάση

Το Περιχλωραιθυλένιο έχει χαμηλή επιφανειακή τάση που έχει σαν αποτέλεσμα να μην προκαλεί ζημίες στα ρούχα και για να γίνει πιο κατανοητό αυτό ,το νερό έχει 0,0728 Ν/Μ και το Περιχλωραιθυλένιο έχει 0,0323 Ν/Μ.

Λόγω της μοριακής δομής του (που περιέχει άτομα χλωρίου), το PERC έχει ισχυρή επίδραση απολίπανσης

  • Έναντι του εδάφους: έλαια, λίπη, γράσα και κεριά αφαιρούνται πολύ αποτελεσματικά
  • Προς το δέρμα: PERC αφαιρεί εύκολα το λίπος από το δέρμα όταν έρθουν σε επαφή.

Παρόλο που έχει παρατηρηθεί αλλεργική αντίδραση πρέπει να φοριούνται γάντια κάθε φορά που έρχεστε σε επαφή με PERC. Για τους υπόλοιπους λεκέδες υπάρχουν τα βοηθητικά χημικά που χρησιμοποιούμε, επίσης και η κίνηση της μηχανής σε συνδυασμό με τον χρόνο βοηθούν πολύ.

Όπως ανάφερα και πιο πάνω δεν είναι εύφλεκτο υγρό αλλά ωστόσο σε μια πιθανή πυρκαγιά παράγει δηλητηριώδη αέρια ( πάνω από 150° C) και κάλο είναι να αποθηκεύεται μακριά από το κατάστημα σε μη επικίνδυνη περιοχή (σε κάποια αποθήκη, ή σε κάποιο υπόγειο).

Ο κίνδυνος που έχει ο διαλύτης αυτός είναι μόνο οι εισπνοές μεγάλων ποσοτήτων και για αρκετό χρονικό διάστημα. Μπορεί να προκαλέσουν ελαφρύ ερεθισμό, νάρκωση, κεφαλαλγία, επίδραση στο κεντρικό νευρικό σύστημα, κόπωση, εμετό, απώλεια αισθήσεων και βραδυκαρδία.

Πάντως ο διαλύτης PERC έχει χαρακτηριστεί επιβλαβής από τον παγκόσμιο οργανισμό. Η επαφή με τον διαλύτη προκαλεί ερεθισμό και η συνεχή επαφή δερματίτιδα ή έγκαυμα. Πρέπει πάντα να φοράμε ειδικά γυαλιά, μπότες και γάντια.

Το PERC έχει χαρακτηριστεί  “καρκινογόνο κατηγορίας 3”, που σημάνει ύποπτο για καρκινογενέσεις. Σε πειράματα που έγιναν σε εργαστήρια με ζώα η συνεχής έκθέση στον διαλύτη φάνηκε ύποπτο για την εμφάνιση καρκίνου. Πάντως από έρευνες που έγιναν σε καταστήματα και μεγάλες μονάδες οι επιστήμονες έβγαλαν το συμπέρασμα ότι ο διαλύτης PERC όταν είναι σε φυσιολογικές συνθήκες, είναι ακίνδυνος.

Είναι όμως ιδιαιτέρα τοξικός για το περιβάλλον για δεν είναι αυτοδιαλυόμενος.

Ευρωπαϊκές Οδηγίες

Το Περιχλωραιθυλένιο υπόκειται στην οδηγία 1999/13/ΕΕ της ευρωπαϊκής ενώσεις που αφορά τους οργανικούς διαλύτες και τέθηκε σε ισχύ το 2001 για νέες εγκαταστάσεις και το 2007 για παλαιές εγκαταστάσεις, μια βασική οδηγία είναι η εκπομπή 20g PERC/kgr ενδυμάτων που τα μηχανήματα 4 και 5 γενιάς το επιτυγχάνουν.

Η πρώτη γενιά είναι πολύ επικίνδυνη γιατί δεν έχει κλειστό κύκλωμα  πρέπει οπωσδήποτε να υπάρχει πύργος ενεργού άνθρακα για να ελαχιστοποιήσουμε τις εκπομπές, επίσης μην ξεχάσετε να έχετε ειδικά γάντια, γυαλιά και μπότες στο κατάστημα σας. Αυτά πρέπει να είναι ανθεκτικά στον διαλυτή. Επίσης δεν πρέπει να καπνίζετε μέσα στο μαγαζί σας γιατί η ανάμειξη των εκπομπών σε συνδυασμό με το τσιγάρο δημιουργούν ανεπιθύμητα αέρια που είναι βλαβερά για την υγεία μας.

Πρέπει επίσης να εξαερίζετε τον χώρο σας είτε με σύστημα εξαερισμού είτε ανοίγοντας πόρτες και παράθυρα .Δεν πρέπει να καμία περίπτωση να αψηφήστε ορισμένες οδηγίες γιατί πρόκειται για την υγεία μας που θέλω να πιστεύω ότι έχει μεγαλύτερη προτεραιότητα από οποιαδήποτε δουλειά   Αυτά τα ολίγα για τον πιο χρησιμοποιημένο διαλύτη παγκοσμίως.

Ημερολόγιο για το ΗΜΑ
Μάθετε τα τελευταία ΝΕΑ για το Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων

Όλες οι γενιές των μηχανών PERC

1ης γενιάς

Τα ενδύματα που μεταφέρθηκαν με το χέρι από τον διαλύτη λουτρό στο στεγνωτήριο.
Ποσότητα διαλύτη είχε εξατμιστεί  στην ατμόσφαιρα? εκείνη την εποχή, εθεωρείτο ως φθηνό και πιστεύεται ότι ήταν αβλαβή.

2η γενιά

Ιδίων πράξεων με την 1η αλλά μέσα σε εξαεριζόμενη μηχανή + Υδρόψυκτο

3η γενιά

Η ίδια με την δεύτερη γενιά + ψυγείο ψύξη + εξωτερικό φίλτρο προσρόφησης

4η γενιά

Η ίδια με την τρίτη  γενιά +ψύξη + αυτοεξαεριζομενη μηχανή (κλειστού κυκλώματος)

5η γενιά

Λειτουργία σε αυτοεξαεριζομενη μηχανή (Κλειστό κύκλωμα) + Ψύξη του συστήματος
+ Εσωτερικό φίλτρο προσρόφησης (φίλτρο ενεργού άνθρακα), πρόκειται για την ναυαρχίδα της βιομηχανίας στεγνού καθαρισμού.

Επιμέλεια
Τριαρίδης Παναγιώτης

Διαβάστε περισσότερες πληροφορίες για το Στεγνό Καθάρισμα και το Περιχλωραιθυλένιο