Σήμερα θα γράψω για τον πιο κοινό διαλύτη που χρησιμοποιούμε, το PERC. Περίπου το 80% – 90% των καθαριστηρίων ανά τον κόσμο χρησιμοποιούν PERC. Το Περιχλωραιθυλενιο είναι μια χλωριωμένη οργανική ένωση και έτσι η δομή του είναι τέτοια που βοηθά να καθαριστούν εύκολα κεριά και λάδια.
Ιστορικά Στοιχεία
Στα μέσα της δεκαετίας του 1930, η βιομηχανία στεγνού καθαρισμού είχε υιοθετήσει το τετραχλωροαιθάνιο (Περιχλωραιθυλένιο), ή PERC εν συντομία, ως τον ιδανικό διαλύτη. Έχει εξαιρετική καθαριστική ικανότητα και είναι σταθερός, μη εύφλεκτος και απαλός στα περισσότερα ρούχα. Το τετραχλωροαιθένιο, όμως, απετέλεσε, συμπτωματικά, το πρώτο χημικό που χαρακτηρίστηκε ως καρκινογόνο από την επιτροπή ασφαλείας κατανωλωτικών προϊόντων (μια ταξινόμηση που αργότερα ανακλήθηκε). Το 1993, η California Air Resources Board υιοθέτησε κανονισμούς για να μειώσει τις εκπομπές του τετραχλωροαιθένιου από το στεγνό καθάρισμα· τον ίδιο χρόνο, η U.S. Environmental Protection Agency (EPA) ακολούθησε. Το EPA ενημέρωσε τον κανονισμό του το 2006 για να αντανακλά τη διαθεσιμότητα των βελτιωμένων ελέγχων εκπομπής.
Τεχνικά Χαρακτηριστικά
Το Περιχλωραιθυλένιο (PERC) έχει ένα διπλό δεσμό και τα άτομα άνθρακα της, είναι κορεσμένα με χλώριο. Η φόρμουλα είναι : C2Cl4
Χάρη στα άτομα χλωρίου της, το PERC είναι εντελώς μη εύφλεκτο. Ένας από τους βασικούς λόγους για την χρήση PERC στο στεγνό καθάρισμα είναι η μη ευφλεκτότητα. Έχει αντικαταστήσει πολύ εύφλεκτα διαλυτικά που προκαλούσαν σοβαρά ατυχήματα κατά το παρελθόν.
Εμφάνιση
Είναι άχρωμο, υγρό κινητό και δεν είναι ιδιαίτερα ιξώδης (όπως το νερό)
Οσμή
Είναι χαρακτηριστική και δεν είναι πολύ ευχάριστη. Είναι “Βαρύτερο” από τον αιθέρα.
Σημείο Τήξης (Η θερμοκρασία στην οποία η ουσία λιώνει όταν θερμανθεί και στερεοποιείται όταν κρυώσει)
Το σημείο τήξης των PERC είναι -22° C (βαθμούς Κελσίου). Σε πρακτική, στερεοποίηση του PERC ποτέ δεν εμφανίζεται (με εξαίρεση ακραίες συνθήκες κρύου ή ανεπαρκής εγκατάσταση).
Όταν 1 λίτρο (= 1,623 kg) PERC χυθεί και διαλυθεί, θα παράγει περίπου 235 λίτρα ατμού (σε θερμοκρασία 20 c ) και επειδή είναι βαρύτερο από τον αέρα συσσωρεύετε πιο κοντά στο πάτωμα .Στους 120° C το Περιχλωραιθυλένιο έχει τέτοια τάση ατμών όπως και η ατμόσφαιρα όποτε γίνεται απόσταξη (αρχίζει δηλαδή το βράσιμο ). Πολύ βασικό είναι να γνωρίζετε ότι όταν στο διάλυμα με το Περιχλωραιθυλένιο περιέχεται και νερό βράζει σε χαμηλότερη θερμοκρασία (κάτω των 100° C). Αυτός είναι ένας έξυπνος τρόπος να τσεκάρετε αν προμηθευτήκατε καθαρό PERC και όχι μείγμα.
Επιφανειακή Τάση
Το Περιχλωραιθυλένιο έχει χαμηλή επιφανειακή τάση που έχει σαν αποτέλεσμα να μην προκαλεί ζημίες στα ρούχα και για να γίνει πιο κατανοητό αυτό ,το νερό έχει 0,0728 Ν/Μ και το Περιχλωραιθυλένιο έχει 0,0323 Ν/Μ.
Λόγω της μοριακής δομής του (που περιέχει άτομα χλωρίου), το PERC έχει ισχυρή επίδραση απολίπανσης
- Έναντι του εδάφους: έλαια, λίπη, γράσα και κεριά αφαιρούνται πολύ αποτελεσματικά
- Προς το δέρμα: PERC αφαιρεί εύκολα το λίπος από το δέρμα όταν έρθουν σε επαφή.
Παρόλο που έχει παρατηρηθεί αλλεργική αντίδραση πρέπει να φοριούνται γάντια κάθε φορά που έρχεστε σε επαφή με PERC. Για τους υπόλοιπους λεκέδες υπάρχουν τα βοηθητικά χημικά που χρησιμοποιούμε, επίσης και η κίνηση της μηχανής σε συνδυασμό με τον χρόνο βοηθούν πολύ.
Όπως ανάφερα και πιο πάνω δεν είναι εύφλεκτο υγρό αλλά ωστόσο σε μια πιθανή πυρκαγιά παράγει δηλητηριώδη αέρια ( πάνω από 150° C) και κάλο είναι να αποθηκεύεται μακριά από το κατάστημα σε μη επικίνδυνη περιοχή (σε κάποια αποθήκη, ή σε κάποιο υπόγειο).
Ο κίνδυνος που έχει ο διαλύτης αυτός είναι μόνο οι εισπνοές μεγάλων ποσοτήτων και για αρκετό χρονικό διάστημα. Μπορεί να προκαλέσουν ελαφρύ ερεθισμό, νάρκωση, κεφαλαλγία, επίδραση στο κεντρικό νευρικό σύστημα, κόπωση, εμετό, απώλεια αισθήσεων και βραδυκαρδία.
Πάντως ο διαλύτης PERC έχει χαρακτηριστεί επιβλαβής από τον παγκόσμιο οργανισμό. Η επαφή με τον διαλύτη προκαλεί ερεθισμό και η συνεχή επαφή δερματίτιδα ή έγκαυμα. Πρέπει πάντα να φοράμε ειδικά γυαλιά, μπότες και γάντια.
Το PERC έχει χαρακτηριστεί “καρκινογόνο κατηγορίας 3”, που σημάνει ύποπτο για καρκινογενέσεις. Σε πειράματα που έγιναν σε εργαστήρια με ζώα η συνεχής έκθέση στον διαλύτη φάνηκε ύποπτο για την εμφάνιση καρκίνου. Πάντως από έρευνες που έγιναν σε καταστήματα και μεγάλες μονάδες οι επιστήμονες έβγαλαν το συμπέρασμα ότι ο διαλύτης PERC όταν είναι σε φυσιολογικές συνθήκες, είναι ακίνδυνος.
Είναι όμως ιδιαιτέρα τοξικός για το περιβάλλον για δεν είναι αυτοδιαλυόμενος.
Ευρωπαϊκές Οδηγίες
Το Περιχλωραιθυλένιο υπόκειται στην οδηγία 1999/13/ΕΕ της ευρωπαϊκής ενώσεις που αφορά τους οργανικούς διαλύτες και τέθηκε σε ισχύ το 2001 για νέες εγκαταστάσεις και το 2007 για παλαιές εγκαταστάσεις, μια βασική οδηγία είναι η εκπομπή 20g PERC/kgr ενδυμάτων που τα μηχανήματα 4 και 5 γενιάς το επιτυγχάνουν.
Η πρώτη γενιά είναι πολύ επικίνδυνη γιατί δεν έχει κλειστό κύκλωμα πρέπει οπωσδήποτε να υπάρχει πύργος ενεργού άνθρακα για να ελαχιστοποιήσουμε τις εκπομπές, επίσης μην ξεχάσετε να έχετε ειδικά γάντια, γυαλιά και μπότες στο κατάστημα σας. Αυτά πρέπει να είναι ανθεκτικά στον διαλυτή. Επίσης δεν πρέπει να καπνίζετε μέσα στο μαγαζί σας γιατί η ανάμειξη των εκπομπών σε συνδυασμό με το τσιγάρο δημιουργούν ανεπιθύμητα αέρια που είναι βλαβερά για την υγεία μας.
Πρέπει επίσης να εξαερίζετε τον χώρο σας είτε με σύστημα εξαερισμού είτε ανοίγοντας πόρτες και παράθυρα .Δεν πρέπει να καμία περίπτωση να αψηφήστε ορισμένες οδηγίες γιατί πρόκειται για την υγεία μας που θέλω να πιστεύω ότι έχει μεγαλύτερη προτεραιότητα από οποιαδήποτε δουλειά Αυτά τα ολίγα για τον πιο χρησιμοποιημένο διαλύτη παγκοσμίως.
Ημερολόγιο για το ΗΜΑ
Μάθετε τα τελευταία ΝΕΑ για το Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων
Όλες οι γενιές των μηχανών PERC
1ης γενιάς
Τα ενδύματα που μεταφέρθηκαν με το χέρι από τον διαλύτη λουτρό στο στεγνωτήριο.
Ποσότητα διαλύτη είχε εξατμιστεί στην ατμόσφαιρα? εκείνη την εποχή, εθεωρείτο ως φθηνό και πιστεύεται ότι ήταν αβλαβή.
2η γενιά
Ιδίων πράξεων με την 1η αλλά μέσα σε εξαεριζόμενη μηχανή + Υδρόψυκτο
3η γενιά
Η ίδια με την δεύτερη γενιά + ψυγείο ψύξη + εξωτερικό φίλτρο προσρόφησης
4η γενιά
Η ίδια με την τρίτη γενιά +ψύξη + αυτοεξαεριζομενη μηχανή (κλειστού κυκλώματος)
5η γενιά
Λειτουργία σε αυτοεξαεριζομενη μηχανή (Κλειστό κύκλωμα) + Ψύξη του συστήματος
+ Εσωτερικό φίλτρο προσρόφησης (φίλτρο ενεργού άνθρακα), πρόκειται για την ναυαρχίδα της βιομηχανίας στεγνού καθαρισμού.
Επιμέλεια
Τριαρίδης Παναγιώτης
Διαβάστε περισσότερες πληροφορίες για το Στεγνό Καθάρισμα και το Περιχλωραιθυλένιο
